శక్తిస్వరూపం - 4

ఆ క్షణం లో ఫారడే కనుక్కొన్న విషయం, సైన్సు రంగాన్నే ఒక కుదుపు కుదిపింది..

అప్పటి దాకా అయస్కాంత శక్తి ఎక్కడినుండో సృష్టించబడుతోందనుకొన్నాడు, ఫారడే!

అది నిజం కాదు... శక్తి, రూపం మారుతోంది..!

అంటే - ఆ తీగలో ప్రవహిస్తున్న విద్యుత్ శక్తే, తనలో కొంత భాగాన్ని రూపం మార్చి, అయస్కాంత శక్తి గా మారుస్తోంది.

అంటే - శక్తి యొక్క రూపం మారుతోంది.

శాండిమానియన్స్ ఎలాగైతే - ఏ మనిషీ సంపూర్ణుడు కాడని నమ్ముతారో - ఒక సంపూర్ణ మానవ తత్వం కనబడాలంటే సృష్టిలోని మనుషులంతా ఎలా ఏకం కావాలో - అలాగే

ఏ ఒక్క శక్తి సంపూర్ణం కాదు...

అన్ని శక్తులూ అంటే

విద్యుత్ శక్తి, ధ్వని శక్తి, కాంతి శక్తి, ఉష్ణ శక్తి, అయస్కాంత శక్తి - ఇలా రక రకాల శక్తులు సృష్టిలో ఉన్నాయి.. కానీ ఏ ఒక్క శక్తి సంపూర్ణం కాదు. ప్రతీ శక్తి మరో విధమైన శక్తి తో ఏదో ఒక విధమైన సంబంధం కలిగి ఉంది... అంటే - సంపూర్ణం గా శక్తి ఎంతో తెలియాలంటే - ఈ మహా విశ్వం లో ఉన్న అన్ని శక్తులనూ కలిపి చూస్తే కానీ పరిపూర్ణ శక్తి రూపం గోచరమవ్వదు... మరో విషయం ఏమంటే -- ఒక రకమైన శక్తి ఎక్కడైనా నష్టమైతె, తక్షణమే ఆ శక్తి మరో రకమైన శక్తి రూపాన్ని సంతరించుకొంటుంది కానీ, శక్తి శాశ్వతంగా మాయమవ్వదు

అంటే - సృష్టిలో ఉన్న ఎలాంటి శక్తినీ మనము సృష్టించలేమూ, అలాగే నాశనమూ చెయ్యలేము...

మనం ఎక్కడైతే శక్తిని సృష్టిస్తున్నామని భ్రమ పడుతున్నామో అక్కడ నిజానికి ఎలాంటి సృష్టీ జరగట్లేదు, ఒక రకమైన శక్తి మరో రూపాన్ని సంతరించుకొంటోంది.

అలాగే - ఎక్కడైతే శక్తి నష్టమైందనుకొంటున్నామో, అక్కడ కూడా శక్తి మరో రూపానికి మారుతోంది... ఒక రకమైన శక్తి మాయమై, మరో రకమైన శక్తి పుడుతోంది.

అంటే ఈ సృష్టిని సృష్టించిన నిరాకార బ్రహ్మ తత్వం

ఈ విశ్వమంతటి లోనూ కొంత శక్తిని నిక్షిప్తం చేసింది.

అప్పటి నుండీ, ఇప్పటి దాకా, అలా సృష్టించబడ్డ శక్తి లో మిలియనో వంతు కూడా నష్టమవలేదు. దానికి ఎటువంటి కొత్త శక్తీ చేరలేదు.

తారల పుట్టుకలోనూ, అంతాల్లోనూ (Super Nova అంటారు, తార అంతాన్ని - చాలా ఆసక్తికరమైన టాపిక్), తారల మనుగడలోను, గ్రహాల భ్రమణాల్లోనూ, ప్రాణ శక్తి లోనూ, వాయు శక్తి లోనూ, విద్యుత్ లోనూ, కాంతి లోనూ, ధ్వనిలోనూ, ఉష్ణములోనూ ఎక్కడ చూసినా ఈ శక్తే ఉంది. అంటే వీటన్నిటినీ కలిపితే - మొదట ఎంత శక్తి సృష్టించబడ్డదో అంతే శక్తి వస్తుంది.. ఎలాగైతే - ఒక్క మనిషే పరిపూర్ణ మానవ తత్వాన్ని చూపలేడో, అలాగే ఏ ఒక్క శక్తీ పరి పూర్ణ శక్తి ని సూచించదు.

శక్తి ని సృష్టించలేము, నాశనము చెయ్యలేము ( Energy can neither be created, nor be destroyed). కానీ ఒక రకమైన శక్తిని మరో రకమైన శక్తిగామార్చవచ్చు. కానీ ఏ క్షణం లో చూసినా, ఈ విశ్వం లో ఉన్న మొత్తం శక్తి లో ఎలాంటి మార్పూ ఉండదు.

దీన్నే Law of Conservation of Energy అని పిలుస్తారు...

ఒక్క సారి గమనిస్తే - ఫారడేకు ఈ ఆలోచన రావడానికి ప్రధాన కారణము ఆయన తాను నమ్మిన మతం లో చెప్ప బడ్డ ఒక మంచి విషయం కదా.. ఏ మనిషీ పరిపూర్ణుడు కాడు అనే మాటే కదా.. ఆ మాట ఎవరు చెప్పారు?

బైబిలు చెప్పింది..

బైబిలు ఎవరు చెప్పారు?

దేవుడు చెప్పాడు.. అంటే - ఫారడే ఈ విషయం కనుక్కోవడం వెనక చాలా లోతైన మతపరమైన, దైవ సంబంధమైన విశ్లేషణ ఉంది అని స్పష్టం గా తెలుస్తోంది కదా..!

మతం పేరుతో తన్నుకు చావడం కాదు. ఏ మతం లో అయినా సరే చెప్పిన మంచి విషయాన్ని సరైన కోణం లో ఆలోచిస్తే - మొత్తం ప్రపంచానికే ఉపయోగపడే విషయాలకు శ్రీకారం చుట్టవచ్చని తెలియడం లేదూ ఈ వృత్తాతం వింటే...?

ఇంత గొప్ప విషయం కనుక్కొన్న ఫారడే ఒక అప్రెంటిస్ నుండి - రాయల్ సొసైటీ లో సభ్యుడిగా ఆహ్వానించబడ్డాడు. ఎన్నో పురస్కారాలు, దేశాధినేతలతో సత్కారాలూ అందుకొన్నాడు..
విఙానరంగం ఆయనకు హారతి పట్టింది...
ఆ తర్వాత - ఫారడే సైన్సు రంగం లో అనేక పరిశోధనలు చేశాడు. అనేక విషయాలు కనుక్కొన్నాడు.

ఒక రకంగా విద్యుదయస్కాంత వర్ణ పటానికి (Electro Magnetic Spectrum) ఫారడే పితామహుడిలాంటి వాడు.

ఆయన పరిశోధనలు మరో ఇరవై యేళ్ళ తర్వాత పుట్టిన అలెగ్జాండర్ గ్రాహం బెల్ అనే శాస్త్ర వేత్త టెలిఫోన్ కనుక్కోవడానికి కారణమైంది.
తర్వాత, ఎనభై యెళ్ళకు పుట్టిన అయిన్ స్టయిన్ మహాశయుడి సాపేక్ష సిధ్ధాంతానికి మూలమయింది (Theory of Relativity)
( అయిన్ స్టయిన్ - ఈ Law of Conservation of Energy ని సంపూర్ణం గా విశ్వసించలేదు... ఆయన ఊహ ప్రకారం - ఈ విశ్వాన్ని సృష్టించిన భగవంతుడు, కొంత శక్తిని ఈ విశ్వం లో పెట్టి - అదే శక్తి రక రకాల రూపాలు సంతరించుకొనేలా చేశాడు.. చేసి అంతటితో ఆగలేదు - మరి కొంత శక్తిని ఎవరూ గుర్తించలేని విధంగా, ఊహామాత్రం గా కూడా అనుమానం రాని చోట దాన్ని దాచాడు.... ఎవరూ కనుక్కోలేరనుకొన్నాడు... ఈ సృష్టిలో అయిన్ స్టయిన్ మహాశయుడు జన్మించక పోయి ఉంటే - బహుశ దాన్ని కనుక్కోవడం జరిగేది కాదేమో అన్నా అతిశయోక్తి లేదు. ఎందుకంటే ఇప్పటి శాస్త్ర వేత్తలంతా - అయిన్ స్టయిన్ కనుక్కొన్న సిధ్ధాంతానికి కొనసాగింపే చూస్తున్నారు కానీ, ఆయనలా విభిన్నంగా ఆలోచించడం లేదు.)

ఇదంతా నాణేనికి ఒక వైపు... మరో వైపు ఏమంటే...

ఫారడే తన కళ్ళ ముందే ఇలా ఎదగడం Davy Humphry భరించలేక పోయాడు...

తన దగ్గర అప్రెంటిస్ గా చేరిన ఒక యువకుడు, తన సమాన స్థాయిలోకి రావడం ఆయన అసలు జీర్ణించుకోలేక పోయాడు. Davy కూడా దాదాపు ఫారడే లాంటి జీవన విధానం తోనే మొదలయ్యాడు... ఆయనేమీ చిన్న వాడు కాదు. Alkaline metals and Alkaline Earth Metals లాంటివి కనుక్కోవడం లోనూ, క్లోరిన్ లాంటి మూలకాల అణుతత్వాన్ని విశ్లేషించి వివరించడం లోనూ ఆయన చూపిన ప్రతిభా అమోఘమైంది.. ఒక దశలో ఈ ప్రపంచానికి ఫారడే ని బహుమతి గా అందించింది తానే అని చెప్పుకొన్నాడు.. అంతటి వాడు - చివరి రోజుల్లో తాను ఏ విషయం లోనూ మిగతా శాస్త్ర వేత్తలకు పోటీ ఇవ్వలేక పోయాడు. కొత్త నీరు రాక, పాత నీటిని తోసేస్తుంది కదా..దానికి ఆయనేమీ బాధ పడలేదు! రాయల్ సొసైటీ అధ్యక్షుడిగా, ప్రపంచం లో ఎవరైనా Davy తో మాట్లాడితే చాలు అనే స్థాయిలో ఉన్నాడు కనక, అంత కన్నా ఎక్కువ కోరడానికి కూడా ఏమీ లేదు కనక - సంతోషంగానే ఉన్నాడు. చివరి రోజుల్లో పరిశోధనలు పూర్తిగా మానేశాడు... అలాంటి సమయం లో ఫారడే ఎదుగుదల అతడిని బాధించింది...

ఫారడే మీద తీవ్రమైన ఆరోపణలు చేశాడు... ప్లేగేరిజం(అంటే తన ఆలోచనలు తనకు చెప్పకుండా వాడుకోవడం.. ఒక్క మాటలో చెప్పాలంటే విఙాన చౌర్యం!) అంటగట్టాడు.

ఫారడే కనుక్కొన్న విషయాలన్నీ తాను, తన మరో స్నేహితుడితో చర్చిస్తుండగా ఫారడే విని - అవి కాపీ కొట్టి - తానేదో గొప్ప విషయం కనుక్కొన్నట్టుగా పోజులు కొడుతున్నాడనీ, అసలు ఫారడే కనుక్కొన్న విషయాలన్నీ తన ఆలోచనలేనని బహిరంగంగా చాటాడు.

ఫారడే చాలా అర్థించాడు. తన మీద ఇటువంటి అపవాదు వెయ్యవద్దనీ - తాను నమ్మిన దైవం తనకు చూపిన దారి వల్ల, తన ఆలోచనల వల్లే తాను ఆ విషయాలు కనుక్కొన్నానని ఎంత గానో చెప్పుకొన్నాడు.. వేడుకొన్నాడు...తన జీవిత కాల పరిశొధనను అడ్డుకోవద్దని కాళ్ళా వేళ్ళా పడ్డాడు. Davy కరగ లేదు...

ఫారడే - మౌనం గా బయటకు వచ్చేశాడు..అవడానికి రాయల్ సొసైటీ సభ్యుడైనా - తర్వాత ఎటువంటి పరిశోధనలూ చెయ్యలేదు... అలాగని Davy మీద ఎటువంటి ఆరోపణలూ చెయ్యలేదు, ఎదిరించనూ లేదు..చాలా రోజులు ఈ ఆరోపణలు కొనసాగించాడు Davy. ఐతే ఫారడే నుండి ఎలాంటి తిరుగుబాటూ రాలేదు. దాంతో కొన్ని రోజులకు Davy కూడా చల్లబడ్డాడు. ఐతే తన ఆరోపణలు అబద్దాలని ఆయన ఎప్పుడు చెప్ప లేదు... కాక పోతే జనమే Davy ని పట్టించుకొనడం మానేశారు.

ఇద్దరు వ్యక్తులు - ఒకే స్థాయిలో ప్రారంభమై - ఆకాశం అంచులు తాకాక - అలా తాకానన్న గర్వం తలకెక్కి ఒకరు పాతాళానికి పడిపోతే, అదే ఎత్తులో అంత కన్నా ఉన్నతం గా తన వ్యక్తిత్వం ద్వారా మరొకరు ఎదిగారు.. విజయం కొందరికి అహంకారం ఇస్తే, మరి కొందరిని వినమ్రులను చేస్తుంది....

Davy మరణం వరకూ మళ్ళీ ఫారడే ఎలాంటి పరిశోధనలూ చెయ్యలేదు.. అసలు పరిశోధనలన్న ఆలోచనే మరచి పోయాడు.

Davy మరణం తరవాత, ఫారడే - మళ్ళీ తన ప్రస్థానం ప్రారంభించారు... ఎన్నెన్నో పరిశోధనలు చేశాడు.. ఆయన పేరుతో ఒక ప్రమాణమే ( Unit) ఉందంటే - మనం ఊహించుకోవచ్చు వైఙానిక రంగానికి ఆయన అందించిన సేవలు ఎంత విప్లవాత్మకమైనవో....

ఏది ఏమైనా -

ఈ మొత్తం కథలో -
law of conservation of Energy అనే ఒక భావనకు మూలం దేవుడు!

సైన్సు ఐనా, దేవుడైనా, మతమైనా - మనిషికి బోధించేది మంచినే - అది తీసుకోవడం మానేసి - ఆ మతాన్నే ఒక ఐడెంటిటీ చేసుకొని నిత్యమూ తన్నుకు చావడం మూర్ఖులు చేసే పని.. మతం అనేది మనిషి నమ్మకాన్ని బట్టి ఉంటుంది. ఫారడే క్రైస్తవుడు కాబట్టి - బైబిల్ లొ చెప్పింది మనసా వాచా పాటించాడు కనుక - క్రైస్తవం గొప్పది, మిగతావి అధమం అవవు. ఏ మతం చెప్పినా మంచే బోధించింది.. సమస్య మతం లో లేదు - స్వీకరించే మనిషి లో ఉంది... ఫారడే జీవిత గాధ చదివాక నాకు అనిపించిన విషయం ఇదే..

ఈ వ్యాసం ప్రధాన ఉద్దేశ్యం ఇది చెప్పడమే...! ఇక్కడితో ఈ వ్యాసం అయ్యింది..

ఈ వ్యాసాలను వ్రాయడానికి నన్ను ప్రోత్సహించిన పెద్దలందరికీ, పేరు పేరునా కృతాఙతాంజలులు

అయిపోయింది.

శక్తిస్వరూపం - 3

Part - 3

ఫారడే ఇలా తన ప్రయత్నంలో తలమునకలుగా ఉన్న కాలం లో,

విజ్ఙాన శాస్త్రం లో న్యూటన్ నియమాల హవా నడుస్తుండేది..
సర్ ఐసాక్ న్యూటన్..!

17వ శతాబ్ధం లో వెలుగు చూసిన పేరు

సైన్సు మూలాలనే ఒక ఊపు ఊపిన పేరు..!

న్యూటన్ కనుక్కొన్న నియమాలలో ప్రధానమైనవి -

చలన సూత్రాలు (Newton's laws of motion),
గురుత్వాకర్షణ సిధ్ధాంతం (Newton's Gravitational Law).

మనలో చాలా మందికి చలన సూత్రాల గురించి తెల్సు.. !

ఇక్కడ అమెరికా లో ఐదో తరగతిలోనే లీలా మాత్రంగా ఈ చలన నియమాలను పిల్లలకు పరిచయం చేస్తారు..

కానీ - నా ఉద్దేశ్యం లో ఆయన ప్రతిపాదించిన గురుత్వాకర్షణ సిధ్ధాంతం చాలా విశిష్టమైంది.. !

ఆ సిధ్ధాంతం ప్రకారం - ఈ విశ్వం లో ప్రతీ వస్తువూ, మరో వస్తువును ఒక విధమైన బలంతో (Force) ఆకర్షిస్తుంది...

ఆ బలం ఆ రెండు వస్తువుల ద్రవ్యరాశులను బట్టీ, వాటి మధ్య ఉన్న దూరాన్ని బట్టీ మారుతుంది. ఉదాహరణకు
మనం భూమిని ఆకర్షిస్తాం,
అలాగే భూమీ మనలను ఆకర్షిస్తుంది.

మనం భూమి ఆకర్షించలేనంత దూరం వెళితే తప్ప, భూమి ఆకర్షణ నుండి తప్పించుకోలేము.

మన వల్ల భూమి మీద ఉండే ఆకర్షణ కంటే,
భూమి మనలను ఆకర్షించే శక్తి చాలా ఎక్కువ,
అందుకే, మనం ఎప్పుడూ భూమిని అంటుకొనే ఉంటాం.

అదే మనం చంద్రుడి మీద ఉన్నామనుకోండి, అక్కడ ఆకర్షణ భూమి ఆకర్షణలో ఆరో వంతు ఉంటుంది,

అంటే - చంద్రుడి ఆకర్షణ నుండి తప్పించుకోవడం చాలా సులభం..

ఈ విధంగానే ఈ మహా విశ్వం లో ప్రతీ వస్తువు, మరో వస్తువును ఆకర్షిస్తూనే ఉంటుంది...

ఆ రెండు వస్తువుల మధ్య దూరం తగ్గి పోయిందనుకోండి. ఆకర్షణ విపరీతమై, ఆ రెంటిలో చిన్న వస్తువు, పెద్ద వస్తువు మీద పడి పోతుంది...
దూరం పెరిగిందనుకోండి, దేని దారిన అది వెళ్ళి పోతుంది(Out of sight, out of mind అనేది విశ్వం లో ఉన్న వస్తువుల విషయం లో కూడా నిజమే! )

ఇదే గురుత్వాకర్షణ సిధ్ధాంతం... !

( ఆ తర్వాత, ఈ సిధ్ధాంతం అనేది ఈ విశ్వం లో జరుగుతున్న ఒక జగన్నాటకం లో చిన్న భాగమనీ.... గురుత్వాకర్షణ అనే విషయమే ఒక భ్రమ లాంటిది అనీ తర్వాత కనుక్కోబడింది.. వీలైతే ఆ కథ మరో ఎపిసోడ్ లో చూద్దాం..)

ఇదంతా ఎందుకు చెప్పానంటే... ఆ కాలం లో న్యూటన్ ప్రభావం సైన్సు లో విపరీతంగా ఉండేదని చెప్పడానికి... !

ఆ కాలాన్ని సైన్సులో "న్యూటన్ యుగం" (Newtonian Era) అని పిలుస్తారు.

ఫారడే తన ప్రయోగాలు చేస్తున్న కాలానికి, సైన్సులో చాలా విషయాలు తెలుసు - విద్యుత్ శక్తి తెల్సు,
అయస్కాంత శక్తి తెలుసు,
గురుత్వాకర్షణ శక్తి తెలుసు...
కాక పోతే -

ఈ శక్తులను లెక్క కట్టడానికి శాస్త్రజ్ఞులు సరళ రేఖామానాన్ని వాడేవారు.

సరళ రేఖా మానం అంటే - న్యూటన్ మహాశయుడి ప్రకారం...
ఏ బలమైనా సరళ రేఖలో పని చేస్తుంది..
ఉదాహరణకు,

ఒక పండు నేల మీద పడిందనుకోండి -- ఆ పండు నేరుగా భూమి మీదకే పడుతుంది. అంతే గానీ
చెట్టు నుండి విడివడ్డ పండు
కాసేపు గాలిలో గింగిరాలు తిరిగి,
కాసేపు పైకి ఎగిరి,
కాసెపు అడ్డంగా ప్రయాణించీ...
తీరిగ్గా నేల మీద పడదు.
చెట్టు నుండి విడి వడ్డ మరుక్షణం,
నేరు గా సరళ రేఖలో ప్రయాణిస్తూ నేల మీద పడుతుంది.

అందుకే - భూమికి, పండు కి మధ్య ఆకర్షణ శక్తి లెక్క కట్టడానికి ఆ రెంటికీ మధ్య ఉన్న దూరాన్ని సరళ రేఖ గీసి కొలిచి - దాని ప్రకారం లెక్క కడతారు ( దూరాన్ని బట్టి ఆకర్షణ శక్తి మారుతుందని ఇందాక చెప్పుకొన్నాం..)

అలాగే - ఒక అయస్కాంతం...ఇనుప ముక్క ను ఎంత బలంతో ఆకర్షిస్తుంది అని చెప్పడానికి వాటి మధ్య గీత గీసి దాని ప్రకారం లెక్కలు కడతారు.

ఒక వేళ ఏదైనా వంకర టింకర మార్గాల్లో లెక్కలు కట్టవలసి వస్తే - ఆ వంకర టింకర మార్గాన్ని అనేక సరళ రేఖలుగా విభజించి లెక్కలు కడతారు. ఇది సరళ రేఖామానము...

ఆ కాలం లో స్కూల్ లో చేరితే - నేర్పే విషయాలన్నీ పైన చెప్పిన విధం గానే ఉండేవి.

Davy నిర్వహించిన ప్రయోగం లో కంపాస్ నీడిల్ ఎందుకు కదిలిందో చెప్పలేక పోవడానికి కారణం, ఆయన ప్రయోగం లో పాల్గొని పరిశీలిస్తున్న వారంతా ఇదే విధానాన్ని అవలంబించారు..

ఎందుకంటే వాళ్ళు సైన్సు నేర్చుకొన్నది అలాగే...

ఫారడే ఒక్కడే వాళ్ళల్లో చదువు లేని వాడు.. !

అందుకే ఆయనకు ఇలా లెక్కలు కట్టాలన్న విషయమే తెలీదు. ఇంగ్లీష్ లో అంటుంటారు Out of box thinking అని. అది ఫారడే కి వీలు పడింది... ఆయన చదువు లేని తనమే ఆయనను భిన్నం గా ఆలోచించేలా చేసింది...

ఆయనకు ఒక విషయమైతే స్పష్టమైంది...

ఒక వైరులో విద్యుత్ వెళుతున్నప్పుడు,
అంత వరకూ లేని శక్తి ఏదో కొత్తది వెలువడుతోంది...
అది దాదాపు అయస్కాంత శక్తిని పోలి ఉంది...

ఆ గదిలో ఒక్క అయస్కాంతం గానీ, ఒక ఇనుప ముక్క కానీ లేకుండా ముందే తను ఖాయం చేసుకొన్నాడు ( తన ప్రయోగం లో ఉపయోగించే వైర్లు తప్ప, మరేదీ లేకుండా...)

దిక్సూచి ని ఒక స్టూల్ మీద పెట్టాడు!

నిశ్చలంగా భూమి ఉత్తర దిశను సూచిస్తూ ఉంది నీడిల్.

వైర్లోకి విద్యుత్ ప్రవహింపజేసి, వైరు దగ్గరగా దిక్సూచిని జరిపాడు.

నీడిల్ మెల్లగా కదిలింది...

వైరు కు బాగ దగ్గరగా కదిలించాడు..

చాల బలమైన అయస్కాంత ప్రభావానికి లోనైనట్టు నీడిల్ కదలాడింది... !!

విద్యుత్తు ఆపాడు...

నీడిల్ మళ్ళీ యధా స్థానానికి వచ్చి భూమి ఉత్తర దిశను సూచిస్తూ నిలబడింది...

ఒక్క విషయం మాత్రం ఖాయం...

వైరులో విద్యుత్తు వెళుతున్నప్పుడు అయస్కాంత శక్తి లాంటిది వస్తోంది...!!

ఎలా వస్తోంది?

ఎక్కడ నుండి వస్తోంది?

తను విన్న - చదివిన ఉపన్యాసాల పరిఙానం మొత్తం కేంద్రీకరించి ఆలోచించాడు...

వైరు చుట్టూ వస్తూన్న శక్తి ఏమిటి?

కాసేపు అయస్కాంత శక్తే అనుకొందామనుకొన్నాడు.

ఆది ఏ ఆకారం లో ఉందో ఊహించే ప్రయత్నం చేశాడు.

మనసులో ఒక ఆకారం వచ్చింది...

సరళ రేఖలో కాదు --- ఒక టోర్నడో ఆకారం ఊహించాడు...

ఆ టోర్నడో టిప్ వైరు కు అంటుకొని ఉంటుందని అనుకొన్నాడు ...

ఇదంతా కేవలం తన ఆలోచన మాత్రమే.. ఇంకా రుజువు కాలేదు.. !

నాలుగైదు పరీక్షల తర్వాత - ఫారడే ఊహిస్తున్న అయస్కాంత క్షేత్ర ఆకారం అలాగే ఉండే అవకాశం ఉందని ఆయనకు స్పష్టం గా బోధ పడింది..

ఇక అది అయస్కాంత శక్తా కాదా అన్నదే తెలియాలి.

ఇంతలో ఫారడే బావ మరిది, జార్జ్ బెర్నార్డ్, ఫారడే గదిలోకి వచ్చి పలకరించాడు...!

ఆయన కూడా శాండిమానియన్స్ లో సభ్యుడే... !

ఫారడే ఏమీ మాట్లాడలేదు...

ఒకటే ఆలోచన...

అన్నీ బాగానే ఉన్నాయి !

ఎలాంటి అయస్కాంతాలు లేని ప్రదేశం లోకి, వైరు లోకి విద్యుత్తు ప్రవహించగానే అయస్కాంత శక్తి ఎక్కడ నుండి వస్తోంది....ఏం మాయ జరుగుతోంది?

చరా చర జగత్తును సృష్టించిన నిరాకారుడు అదృశ్యం గా సృష్టిస్తున్న మాయా జాలమా?

అకస్మాత్తుగా ఏదో అర్థమయ్యింది...

అవునా.. నిజమేనా...?

గబ గబా... ఏవో లెక్కలు చేశాడు..

వెంట వెంటనే ఏవో ప్రయోగాలు చేశాడు....

ఆ ప్రయోగాల ఫలితాలు చూడగాణే స్థాణువై నిలబడి పోయాడు....

గొప్ప గొప్ప ఆనందాలు ఇచ్చే కారణాలన్నీ మొదట మనిషిని స్థాణువునే చేస్తాయి మరి...!

(ఇంకా ఉంది) 

శక్తిస్వరూపం - 2

అంత దాకా విద్యుత్తు అంటే ఎక్కడో ఒక తీగలో ప్రవహించే శక్తి!

ఎక్కడో తీగలో ఉన్న ఒక శక్తి మంత్రం వేసినట్టు బయటకు దూకి తన మానాన తను పడి ఉన్న కంపాస్ ను కదల్చడమేంటి?

అసలు కంపాస్ నీడిల్ ను కదిలించడానికి అయస్కాంత శక్తి కావాలి.

కొంప తీసి దగ్గర్లో అయస్కాంతాలేవైనా ఉన్నాయా?

ఇలాంటి ఆలోచనలతో Davy సతమతమై పోయాడు!

కానీ ఆయనకు అక్కడ జరిగిన విషయం బోధపడలేదు..

సరే... ఈ ప్రయోగం లో ఉన్న మర్మం ఏమిటి అనేది కనుక్కొనే బాధ్యత ఆయన ఫారడే కు అప్పగించాడు.

ఒక కుర్రాడు..
అందులో పెద్దగా చదువు లేని కుర్రాడు...
తాను వ్రాసిన ఉపన్యాసాల ఙానం తప్ప సైన్సు అంటే పెద్ద అవగాహన లేని వాడు... ఈ రహస్యాన్ని ఎలా ఛేదించగలడు అనే ఆలోచన బహుశా Davy కి రాలేదేమో...

చరిత్రను మలుపు తిప్పడానికి కారణభూతమైన చర్యలు అంతగా ప్రాముఖ్యం లేనట్టుగానే కనిపిస్తాయి. ఒక సారి మలుపు తిరిగాక, ఆ చిన్న పని ఎంత మహత్తరమైందో అర్థమౌతుంది.

మయ సభలో కాలు జారడం అనే చిన్న కారణం, మహా భారత యుధ్ధానికి దారి తీయలేదూ?

ఈ బాధ్యత ఫారడే కు అప్పగించడమూ అంతే...!

ఈ బాధ్యత ఫారడే కు అప్పగించడానికి ఒక నాలుగేళ్ళ క్రితం నుండి, ఫారడే ఒక అమ్మాయితో కోర్ట్ షిప్ లో ఉన్నాడు .

కోర్ట్ షిప్ అంటే ఇప్పటి మన టర్మినాలజీ ప్రకారం డేటింగ్ లాంటిది. కాకపోతే... రూల్స్ కొంచం కఠినంగా ఉంటాయి.

అంటే - ఇద్దరూ ఎప్పుడూ నలుగురు తెలిసిన వారి సమక్షం లోనే కలవాలి, ఒకరి నొకరు తాక రాదు లాంటివన్న మాట..

ఒక మూడేళ్ళ కోర్ట్ షిప్ తరవాత, ఒక సారి ఫారడే ఆ అమ్మాయికి ఒక లేఖ వ్రాశాడు.

"... ఓ అమ్మాయీ! నా గురించి నాకు తెలిసినంతగానో, లేక అంతకన్నా కాస్తా ఎక్కువగానో నీకు నా గురించి తెలుసు.
నీకు నా గతకాలపు ఈర్ష్యాద్వేషాలు తెల్సు.
వర్తమానపు ఆలోచనలు తెల్సు.
నా బలహీనతలు తెల్సు,
నా అహంకారం తెల్సు,
నా మనసు నీకు తెలుసు..
నా గురించి ఇంత తెలుసుకున్న అమ్మాయికన్నా ఉత్తమ జీవన సహచరి నాకు దొరుకుతుందా? ఓ యువతీ నన్ను వివాహమాడడం నీకు సమ్మతమేనా?"

మరి ఇది ప్రేమ లేఖో - ఆత్మ నిందా పత్రమో తెలీదు కానీ, ఆ అమ్మాయి ఫారడేని చాలా ఇష్టపడింది...

నా అహంకారం నీకు తెలుసు అనే మాట వాడిన వాడు తన గురించి తాను ఎంత తాత్విక పరిశీలన చేసుకొన్న వాడో అర్థమౌతోంది కదా...

1821 లొ వారికి వివాహం జరిగింది...

ఇదంతా ఎందుకు చెబుతున్నాను అంటే... స్టీవ్ జాబ్స్ చెప్పినట్టు, ఒక సంఘటన కు సంబంధించిన మూలం ఎప్పుడూ గతం తో ముడిపడి ఉంటుంది. ఒక సంఘటన జరుగుతున్నప్పుడు ఆ సంఘటన ప్రభావం మనకు తెలియక పోవచ్చు, కానీ జీవితం లో ఏదో ఒక స్థాయికి వచ్చాక (విజయమైనా, పరాజయమైనా), గతాన్ని మననం చేసుకొంటే - ప్రస్తుతానికి దారి తీసిన పరిస్థితులు అర్థం అవుతాయి.. జీవితం లో జరిగే ప్రతీ విషయానికి మరో విషయం తో లంకె ఉంటుంది..ఆ లంకె మనకు చాలా కాలానికి గానీ అర్థమవదు.

అలాంటిదే - ఫారడే వివాహం...

ఆ వివాహం వల్ల ఫారడే "శాండిమానియన్స్" అనే ఒక క్రైస్తవ శాఖలో శాశ్వత సభ్యుడయ్యాడు..

ఈ శాండిమానియన్స్, బైబిల్ లో వున్న కొన్ని పధ్ధతులను జీవితం లో ఆచరిస్తారు.

(హిందువుల్లో శైవులు, వైష్ణవులు లాగా, ఈ శాండిమానియన్స్ అనేది ఒక శాఖ.. ఈ శాఖ గురించి నాకు పెద్దగా వివరాలు తెలీవు కానీ, వీరు ప్రధానంగా భక్తి, వేదంత సాహిత్యపు విలువల నుండి స్ఫూర్తి పొందుతారు. తాము నేర్చుకొన్నది పది మందికీ చెబుతారు).

వీరి ప్రకారం (అంటే బైబిల్ ప్రకారం) -

ఈ సృష్టిలో ఉన్న మనుష్యులంతా అసంపూర్ణులే. ఏ మనిషీ పరిపూర్ణుడు కాడు.

భగవంతుడు మనిషిని సృష్టించేప్పుడు, ప్రతీ మనిషిలో ఏదో ఒక ప్రత్యేక ప్రఙను
ఉంచి సృష్టించాడు. వాటితో పాటే కొన్ని బలహీనతలూ పెట్టి సృష్టించాడు..

అందుకే ఒక మనిషి మరో మనిషికి చేయూతనివ్వాలి, ఆ మరో మనిషి ఇంకో మనిషికి ఆసరా ఇవ్వాలి... ఇలా ప్రతీ మనిషీ చేస్తూ పోతే - మనకు కూడా ఎదో ఒక మనిషి నుండి చేయూత అందుతుంది.. అంటే వలయం (Circle) పూర్తయ్యింది. దీన్నే ఆ శాఖ "జీవన వలయం"(Circle of Life) గా అభివర్ణించింది.

ఈ సిధ్ధాంతాన్ని మనఃస్ఫూర్తిగా నమ్మాడు ఫారడే. నమ్మడమే కాదు నిజ జీవితం లో అలాగే ఆచరించాడు.

ఈ జీవన వలయం అనే చక్రం. మనుషులతో నిర్మితమైంది.

అందరు మనుషులూ కలిస్తే ఒక పరిపూర్ణ మానవత్వం దృగ్గోచరమౌతుంది.. !

ఈ భావన ఫారడేలో చూపిన ప్రభావమే Davy ప్రయోగంలో కంపాస్ నీడిల్ ను కదిలించగల అనూహ్య శక్తి ఆవిష్కరణకు ప్రధాన సోపానమైంది.

(ఇంకా ఉంది)

శక్తిస్వరూపం - 1

ఈ సృష్టిలో ఎప్పుడూ జరిగే, ఒక నిర్దిష్టమైన సమాధానం రాని, డిబేట్ -

సైన్సు మరియు దేవుడు.

సైన్సు చాలా వరకూ కనిపించే నిజాల మీద ఆధారపడుతుంది. ఏదైనా ఒక ప్రతిపాదన ఉంటే, దానికి రుజువులు కోరుతుంది. రుజువు చెయ్యని ప్రతీ ప్రతిపాదన సైన్సు దృష్టిలో ఒక నిరర్థకమైన వాదన మాత్రమే!

దేవుడు అనే వాదన ఇక్కడ వెలికి వస్తుంది.

ఒక మహానుభావుడన్నట్టు, ఎక్కడైతే సైన్సు ఆగి పోతుందో, అక్కడ దేవుడు ఉదయిస్తాడు..

God comes into picture where science fails to explain

ప్రస్తుత సమకాలీన సమాజం లో - చదువుకొన్న, చదువుకొని ఒక స్థాయిలో ఉన్న మేధావులు(?), వేసే ప్రశ్న, దేవుడు ఉంటే మరి దానికి ఒక రుజువు ఉండాలి కదా.. ఎప్పుడైనా ఒక సారి, ఎవరికో ఒకరికి కనిపించాలి కదా... మరి, కనిపించనప్పుడు సైన్సు దేవుణ్ణి ఒప్పుకోదు అని...

Science trusts only empirically provable results and results should have repeatability

అంటే - ఉదాహరణకు - ఒక అయస్కాంతం ఉత్తర ధ్రువము, దక్షిణ ధ్రువము పక్క పక్కన పెడితే ఆకర్షించుకొంటాయి.

ఈ విషయం ఈ సృష్టిలో ఎక్కడైనా రుజువు చెయ్యదగ్గ నిజం. ఎన్ని సార్లు మనం ప్రయత్నించినా అలా ఆకర్షించుకోకుండా చెయ్యలేము. కనక, సైన్సు దాన్ని ఒక రూల్ లాగా చెబుతుంది. విభిన్న ధ్రువాలు ఆకర్షించుకొంటాయి అని.

మరి - దేవుడి విషయం లో ఒక్కొక్క చోట ఒక్కొక్క నిర్వచనం కనబడుతుంది.

మన భగవద్గీత లో వర్ణించిన విశ్వరూపం ఇక సరే సరి..

అనేక బాహువులతో, ముఖములతో, శిరస్సులతో ఆది, మధ్యాంతరహితంగా వర్ణించబడింది..

మరి దీనికి రుజువు ఏమిటి?

ఎవరూ రుజువు చెయ్యలేరు కదా..!

ఎవరికి వారు ఆ అనుభవాన్ని పొందాల్సిందే...

మళ్ళీ ప్రతీ ఒక్కరి అనుభవం ఒక్కోలాగా ఉంటుంది.. !

అంటే దేవుడి గురించిన అనుభవము ఏ ఇద్దరిలో ఒకేలా ఉండదు.

అంటే రిపీటబిలిటీ లేనట్టే కదా...

రిపీటబిలిటీ లేదు కనుక - సైన్సు దేవుడి ఉనికిని ఒప్పుకోదు..

ఈ మధ్య E=mc^2 అనే పుస్తకం చదువుతున్నాను..

దాన్లో చాలా ఆసక్తికరమైన విషయం ఒకటి చర్చించబడింది....

చాలా చాలా చాలా ఆసక్తికరమైన అంశం.... !

అది చదివాక దేవుడు లేడు అని చేసే వాదనలకు బలమే లేదనిపించింది..

ఎందుకంటే -- ఈ రోజు మనము అనుభవిస్తున్న అత్యాధునిక సైన్సు విప్లవాల మూలము మళ్ళీ దేవుడే అంటే ఆశ్చర్యం కలక్క మానదు.

అది పంచుకోవాలని చేస్తున్న ప్రయత్నమే ఇది..

మనందరమూ చిన్నప్పుడు చదివే ఉంటాము. ఫారడే అనే పేరు వినే ఉంటాము.

ఎలెక్ట్రిక్ చార్జ్ యొక్క ప్రమాణము (unit) ఫారడే.

అంటే ఎలెక్ట్రిక్ చార్జ్ ను మనం ఫారడేల్లో కొలుస్తాము (బరువు KGల్లో కొలిచినట్టు).

ఇది ఫారడే అనే శాస్త్ర వేత్త గౌరవార్థం ఆయన పేరు మీదే ఉంచబడ్డ ప్రమాణం.

వింత ఐన విషయం ఏమంటే - ఫారడే పెద్దగా చదువుకొన్న వాడు కాదు. పదో తరగతి వరకూ చదివాడు. అంతే... !

తర్వాత ఆపేశాడు.
చదవడం ఇష్టం లేక కాదు... చదువుకొనే స్తోమత లేక !

ఒక పుస్తకాల షాప్ లో బైండింగ్ చేసే వాడు... !

ఆ కాలం లో ఆయన Sir Davy Humphry అనే ఒక రాయల్ సొసైటీ శాస్త్రవేత్త ఉపన్యాసాలు బైండ్ చేసేప్పుడు అవి చదివే వాడు.. ఆయన ప్రతిపాదనలకు అనువైన బొమ్మలు గీసే వాడు.. ఒక సారి Davy నుండి ఆయనకు పిలుపొచ్చింది, తన దగ్గర అప్రెంటిస్ గా చేరమని! అది చిన్న విషయం కాదు..

ఎందుకంటే - Davy ప్రతిపాదనలన్నీ సైన్సు బాగా తెలిసిన వాళ్ళే అర్థం చేసుకోదగ్గవి.

ఒక పదో తరగతి డ్రాప్ అవుట్ కుర్రాడికి అర్థమయ్యేవి కావు.

అలాంటిది, తాను చెప్ప దలచుకొన్న విషయాన్ని విడమరచి వ్రాయడమే కాకుండా, అర్థమయ్యేలా బొమ్మలు గియ్యడం అనేది సామాన్యమైన విషయం కాదు. ఈ కుర్రాడిలో ఏదో మెరుపు ఉందనిపించింది Davy కి. అందుకే ఆహ్వానించాడు.

ఆ ఆహ్వానం ఫారడే జీవితం లోనే కాదు, మొత్తం సైన్సుకే అప్పటి వరకూ లేని ఒక దిశా నిర్దేశం చేసింది.

కానీ అప్రెంటిస్ గా చేరిన ఫారడే కి పెద్దగా పనేమీ ఉండేది కాదు. పైపెచ్చూ, Davy యొక్క షార్ట్ టెంపర్ కు బలి కావాల్సి వచ్చేది...

సైన్సు అప్పటికి ఇంకా - ఇప్పుడు తెల్సిన స్థాయిలో అభివృద్ది కాలేదు... వాళ్ళకు తెల్సిన విషయం ఇప్పటితో పోలిస్తే చాలా తక్కువ... ఐతే - ఆ తక్కువ విషయాలు కూడా ఫారడే కి తెలియవు...

ఒక సారి Davy తన ప్రయోగశాలలో ఒక వింత కనుక్కొన్నాడు...

ఒక వైరు గుండా విద్యుత్తు పంపినప్పుడు - పక్కనే ఉన్న దిక్సూచి(Compass) దిశ మారింది.

విద్యుత్తు ఆపేస్తే - మళ్ళీ యధా స్థానానికి వచ్చింది..

లోపల ప్రవహిస్తున్న విద్యుత్తు బయట ఎక్కడో ఉన్న కంపాస్ ను ఎలా కదల్చగలిగింది?

(ఇంకా ఉంది)